ਜਲੰਧਰ, ਮੀਡੀਆ ਬਿਊਰੋ:
ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਪੋਲਿੰਗ ਆਉਂਦੀ 20 ਫ਼ਰਵਰੀ ਨੂੰ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਦੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋਣਗੇ। ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਧਾਰ ਮਾਲਵਾ ਖ਼ਿੱਤੇ ’ਚ ਹੈ। ਵੇਖਣਾ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੀ ਐਤਕੀਂ ਸਾਲ 2017 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਾਂਗ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਦੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਦਰਅਸਲ, ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ 10 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਾਜ-ਭਾਗ ਭੋਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਸੱਤਾ-ਵਿਰੋਧੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ ਤੇ ਦੂਜੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰਨ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਘਟ ਗਈਆਂ ਸਨ।
ਐਤਕੀਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਿਛਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ’ਚ 1.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਵਿਡ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ ਦੀਆਂ ਸਖਤ ਸ਼ਰਤਾਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਚੋਣ ਰੈਲੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਾਲੇ ਅਜਿਹੇ ਕੋਈ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਰਹੇ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਕਿਹਡ਼ੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਹੱਥ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਚੋਣ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਚੋਣ ਜਲਸਿਆਂ ਦੀਆਂ ਭੀਡ਼ਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਆਮ ਜਨਤਾ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਾ ਲਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਕੋਈ ਵੀ ਸੱਤਾ ’ਚ ਹੋਵੇ, ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਮੱਰਾ ਦੇ ਕੰਮ ਕਿਸੇ ਹਾਲਤ ’ਚ ਰੁਕਣੇ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੇ। ਐਤਕੀਂ ਇਹ ਵੇਖਣਾ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪ ਰਹੇਗਾ ਕਿ ਕੀ ਪੂਰਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਚੱਲੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ’ਤੇ ਪਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖੋਰਾ ਲਾ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਭਾਜਪਾ ਇਸ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਦਮ ’ਤੇ ਕੋਈ ਕਮਾਲ ਵਿਖਾ ਸਕੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪਾਟੋਧਾਡ਼ ਤੇ ਧਡ਼ੇਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ? ਕੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਚਰਨਜੀਤ ਚੰਨੀ ਦੇ 111 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਸੱਤਾ ਦਾ ਰਾਹ ਦੋਬਾਰਾ ਪੱਧਰਾ ਕਰ ਸਕੇਗੀ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਪਣਾ ਗ੍ਰਾਫ਼ ਕੁਝ ਉਤਾਂਹ ਚੁੱਕ ਸਕੇਗੀ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਕੀ ਲੋਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਆਧਾਰ ਇਸ ਵਾਰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵਧੇਗਾ ਕਿ ਨਹੀਂ?
2012 ਤੇ 2017 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਇਹ ਰਹੀ ਸੀ ਵੋਟ ਫ਼ੀਸਦ
ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਇਸ ਵਾਰ ਦੇ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਤਾਂ 10 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇਗਾ ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਅਨੁਮਾਨ ਜ਼ਰੂਰ ਲਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਆਓ ਹੁਣ ਰਤਾ ਸਾਲ 2012 ਤੇ 2017 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਵੋਟ ਫੀਸਦ ’ਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ ਪਾ ਲਈਏ, ਆਓ ਹੁਣ ਰਤਾ ਸਾਲ 2012 ਤੇ 2017 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਵੋਟ ਫ਼ੀਸਦ ’ਤੇ ਇੱਕ ਝਾਤ ਪਾ ਲਈਏ ਤਾਂ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲੱਗ ਸਕੇ। ਸਾਲ 2012 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮਾਝਾ ਖੇਤਰ ’ਚ 25 ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 47.2 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਉਸ ਦੇ 9 ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੇਤੂ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਦ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 41.2 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਸਨ ਤੇ ਉਸ ਦੇ 6 ਉਮੀਦਵਾਰ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਦੋਆਬਾ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ 23 ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਵੋਟ ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਦੀ ਝੰਡੀ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਇੱਥੋਂ ਉਸ ਨੂੰ 41.3 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ ਜਦ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 37.1 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ।
ਮਾਲਵਾ ਖ਼ਿੱਤੇ ਦੀਆਂ 69 ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਵੋਟ ਫ਼ੀਸਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਕੁਝ ਪੱਛਡ਼ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ’ਚ ਇਸ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਨੂੰ 40.3 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ 36 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਉੱਧਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਸੀਟਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਘੱਟ 31 ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਵੋਟ ਫ਼ੀਸਦ 40.6 ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਸਾਲ 2017 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਵੋਟ ਫ਼ੀਸਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅੰਕਡ਼ਿਆਂ ’ਚ ਵੱਡਾ ਫੇਰਬਦਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਸਾਰੇ ਸਮੀਕਰਣ ਬਦਲ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਵੋਟ ਫੀਸਦ 77 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ 38.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 20 ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ 23.7 ਫ਼ੀਸਦੀ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ 15 ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ 25.2 ਫ਼ੀਸਦੀ, ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ 5.4 ਫ਼ੀਸਦੀ, ਬਹੁਜਨ ਸਮਾਜ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 1.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ 1.7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।
ਮਾਲਵਾ ਖ਼ਿੱਤੇ ਦੀਆਂ 69 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 40 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ 8 ਸੀਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ 18 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਮਾਲਵਾ ’ਚ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਸਕੀ ਸੀ।
ਮਾਝਾ ਖ਼ਿੱਤੇ ਦੀਆਂ 25 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 22 ’ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਜੇਤੂ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਹੀ ਜਿੱਤ ਸਕਿਆ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੀਟ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਇੰਝ ਹੀ ਦੋਆਬਾ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ 23 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 15 ’ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ, 5 ’ਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ, 2 ’ਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਤੇ 1 ’ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਜੇਤੂ ਰਹੀ ਸੀ।