ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਮੀਡੀਆ ਬਿਊਰੋ:
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਛੋਟ ਦੇਣ ਦਾ ਸਖਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਫਸਲ ਵੇਚਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਵੇ। ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਸਥਿਤੀ ਉਲਟ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਨੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ‘ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਅੱਠ ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕਣਕ ਦੀ ਆਮਦ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੰਡੀਆਂ ‘ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਈ ਕੁੱਲ 32.80 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ‘ਚੋਂ 1.80 ਲੱਖ ਟਨ ਦੀ ਖਰੀਦ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤਕ ਖਰੀਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਹੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕੁੱਲ 129 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕਣਕ ਹੀ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 30 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਇਸ ਵਾਰ ਸਿਰਫ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ‘ਚ 1.80 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਫਸਲ ਖਰੀਦੀ ਗਈ, ਇਸ ‘ਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ |
ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤੀਹ ਤੋਂ ਚਾਲੀ ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਵਪਾਰੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਤੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਵੱਧ ਦੇ ਕੇ ਖਰੀਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ 2015 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ 2020 ਰੁਪਏ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਮੰਗ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ
ਇਸ ਸਾਲ ਦੋ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕਣਕ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧੀ ਹੈ। ਮਿਸਰ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਪੰਜਾਬ ਆ ਕੇ ਕਣਕ ਖਰੀਦ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕਣਕ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਵਾਰ ਭਾਰੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਕਣਕ ਦੇ ਝਾੜ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 125 ਲੱਖ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਣਕ ਦੀ ਆਮਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਝਾੜ ਘਟਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 100 ਲੱਖ ਟਨ ਨੂੰ ਪਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗੀ। ਇਹੀ ਹਾਲ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ 44 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਅਨਾਜ ਭੰਡਾਰਨ ਦਾ ਜੋ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਪੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ। ਵਪਾਰੀ ਵੀ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਕਣਕ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਭਾਅ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਵਪਾਰੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰੀਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।